مردم سالاری دینی در اندیشه امام خمینی(ره) و ابوالاعلی مودودی

امام خمینی(ره) و ابوالاعلی مودودی در دوره زمانی مشابهی می زیستند، هر دو اندیشمند وجود استعمار خارجی و استبداد داخلی را با تمام وجود خویش درک می کردند، بنابراین طبیعی بود به عنوان دو روشنفکر مذهبی تلاش نمایند تا جهان اسلام را از بحرانی که گرفتار آن شده بود، رها سازند. بنابراین علی رغم تفاوت در مبانی معرفتی و هستی شناختی دو اندیشمند که ریشه در مبانی مذهبی متفاوت، یعنی نوع شیعی و سنی دارد هر دو اندیشمند مبانی یکسانی را برای مردم سالاری دینی در نظر می گرفتند؛ هر دو اندیشمند به نوعی به حاکمیت قوانین الهی در این نوع از حکومت اعتقاد راسخ دارند؛ هر دو تفکیک قوا را می پذیرند؛ هر دو به بنیادهای دموکراسی همچون نقش مردم در قالب مشارکت سیاسی، برابری و آزادی اعتقاد دارند. اما علی رغم همه این مشابهت ها دو اندیشمند در ارتباط به نقش شخص اول و شیوه ی انتخاب او اختلاف نظرهایی دارند به گونه ای که برای مثال در نظر امام خمینی شخص اول مملکت ولی فقیهی است که ابتدا به ساکن بایستی مجتهدی عادل و باتقوا و دارای بینش سیاسی باشد، سپس این شخص به وسیله نمایندگان مردم (مجلس خبرگان رهبری) انتخاب شود، اما از نظر مودودی شخص اول مملکت نقش خلیفه را دارد و با رأی مستقیم مردم انتخاب می شود. به عبارتی به نظر می-رسد در منظومه فکری امام خمینی ابتدا ساختار حکومت یا آن چیزی که امام خمینی از آن تحت عنوان جمهوری اسلامی نام می برد، زیر نظر فقیه عادلی است که ابتدا به ساکن دارای شرایطی است و سپس با رای غیر مستقیم مردم انتخاب می شود، اما در نظر مودودی شخص اول حکومت همان منتخب مردم است که با رای مستقیم آن ها انتخاب شده است و هر زمان که شرایط لازم را نداشته باشد توسط همین مردم از قدرت برکنار می شود. هر دو برای مشروعیت بخشی به این حکومت در درجه اول به مبانی اسلامی متوسل می شوند، اما برای اجرایی کردن چنین شکل حکومتی نقش مردم نیز اهمیت دارد اما در مرتبه دوم بعد از اسلامیت قرار می گیرد ..